Chi phí logistics luôn chiếm tỷ trọng lớn trong hoạt động vận hành và ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận của doanh nghiệp. Trước áp lực cạnh tranh ngày càng gia tăng, tìm ra cách giảm chi phí logistics hiệu quả đã trở thành ưu tiên hàng đầu của nhiều công ty. Việc tối ưu quy trình vận chuyển, lưu kho, quản lý đơn hàng không chỉ giúp tiết kiệm ngân sách mà còn nâng cao khả năng phục vụ khách hàng. Áp dụng đúng giải pháp sẽ mở ra cơ hội tăng trưởng bền vững và tạo lợi thế cạnh tranh dài hạn trên thị trường.
Các yếu tố tác động đến chi phí logistics hiện nay
Chi phí logistics chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau, trong đó có những yếu tố doanh nghiệp có thể kiểm soát và những yếu tố mang tính khách quan. Việc hiểu rõ các yếu tố này là bước đầu tiên trong quá trình tìm ra cách giảm chi phí logistics hiệu quả.
-
Chi phí vận chuyển: Theo Báo cáo Logistics Việt Nam 2024, vận tải chiếm tới 50-60% tổng chi phí logistics. Giá nhiên liệu, phương tiện vận chuyển và mạng lưới giao thông đóng vai trò then chốt.
-
Chi phí lưu kho và tồn trữ: Tồn kho lớn làm tăng chi phí lưu kho, bảo quản và khấu hao sản phẩm. Quy trình quản lý kho hàng kém hiệu quả là nguyên nhân phổ biến.
-
Chi phí quản lý và xử lý đơn hàng: Quy trình thủ công, lỗi trong xử lý dữ liệu làm gia tăng chi phí nhân sự và thời gian giao hàng.
-
Chi phí công nghệ và tự động hóa: Việc đầu tư vào công nghệ ban đầu có thể cao nhưng về lâu dài giúp tối ưu chi phí vận hành và nâng cao độ chính xác.
Điều quan trọng là doanh nghiệp cần phân tích kỹ từng cấu phần chi phí để xác định đâu là điểm có thể tối ưu nhanh chóng và hiệu quả nhất.
Cách giảm chi phí logistics thông qua tối ưu vận tải
Một trong những phương pháp hiệu quả nhất để áp dụng cách giảm chi phí logistics là tối ưu hóa hoạt động vận tải – mắt xích tốn kém nhất trong chuỗi cung ứng.
Sử dụng các tuyến vận tải tối ưu
-
Phân tích dữ liệu hành trình để chọn tuyến đường ngắn nhất, ít ùn tắc nhất.
-
Áp dụng phần mềm quản lý đội xe (Fleet Management System) giúp lên kế hoạch và theo dõi vận tải theo thời gian thực.
-
Lên lịch giao hàng tập trung theo khu vực để giảm số chuyến đi và thời gian vận chuyển.
Theo khảo sát của Vietnam Logistics Association (VLA) năm 2024, doanh nghiệp áp dụng tối ưu tuyến vận tải giảm trung bình 15-20% chi phí nhiên liệu hàng năm.
Tận dụng vận tải đa phương thức
-
Kết hợp vận tải đường bộ, đường sắt, đường thủy và hàng không để tối ưu chi phí và thời gian.
-
Chọn phương thức phù hợp với đặc thù hàng hóa: đường sắt cho hàng hóa nặng, cồng kềnh; đường bộ cho giao hàng nhanh; đường thủy cho vận chuyển khối lượng lớn nhưng không gấp rút.
Sự kết hợp linh hoạt này không chỉ giảm chi phí mà còn tăng tính ổn định trong vận chuyển, hạn chế rủi ro do phụ thuộc vào một phương thức duy nhất.
Ứng dụng công nghệ vào quản lý logistics để tiết kiệm chi phí
Trong thời đại số hóa, việc áp dụng công nghệ vào vận hành logistics đã không còn là lựa chọn mà trở thành yếu tố sống còn.
Triển khai hệ thống quản lý kho tự động (WMS)
-
Quản lý tồn kho theo thời gian thực, tự động cảnh báo tồn kho thấp, tránh tình trạng thiếu hụt hoặc tồn kho quá mức.
-
Hệ thống WMS giúp tối ưu sơ đồ kho, rút ngắn thời gian xuất nhập hàng hóa lên đến 30%, theo thống kê của Frost & Sullivan.
Sử dụng công nghệ Internet of Things (IoT) trong logistics
-
Gắn cảm biến lên xe tải, container, pallet để theo dõi vị trí, nhiệt độ, độ ẩm của hàng hóa trong suốt quá trình vận chuyển.
-
Tự động hóa báo cáo tình trạng giao hàng giúp giảm chi phí nhân sự, đồng thời cải thiện độ minh bạch và uy tín với khách hàng.
Dữ liệu thu thập từ IoT còn cho phép doanh nghiệp phân tích và dự báo nhu cầu, từ đó lập kế hoạch logistics tối ưu hơn, góp phần giảm đáng kể chi phí vận hành.
XEM THÊM: Ngành tự động hóa là gì?
Tối ưu tồn kho – chiến lược vàng trong cách giảm chi phí logistics
Quản lý tồn kho hiệu quả không chỉ giúp giảm chi phí lưu kho mà còn tăng khả năng đáp ứng đơn hàng nhanh chóng.
Áp dụng mô hình Just In Time (JIT)
-
Sản xuất và nhập hàng đúng lúc cần thiết, giảm tối đa lượng tồn kho không cần thiết.
-
Mô hình JIT đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ với nhà cung cấp và đơn vị vận chuyển để đảm bảo chuỗi cung ứng không bị gián đoạn.
Thực tế cho thấy các doanh nghiệp triển khai thành công JIT tiết kiệm trung bình 25-30% chi phí lưu kho mỗi năm.
Phân loại hàng hóa theo mức độ tiêu thụ (ABC Analysis)
-
Nhóm A: sản phẩm bán chạy, cần ưu tiên kiểm soát tồn kho chặt chẽ.
-
Nhóm B: sản phẩm bán đều, theo dõi định kỳ.
-
Nhóm C: sản phẩm bán chậm, tồn kho mức tối thiểu để tránh chi phí tồn trữ không cần thiết.
Phương pháp phân loại này giúp doanh nghiệp đầu tư kho bãi và dòng tiền một cách thông minh, tránh tình trạng tồn đọng vốn và lãng phí không gian kho.
Đàm phán và tối ưu hợp đồng logistics với đối tác
Một chiến lược quan trọng trong cách giảm chi phí logistics là chủ động đàm phán lại điều khoản với các đối tác vận tải và nhà kho.
Thiết lập hợp đồng dài hạn với cam kết sản lượng
-
Thương lượng chiết khấu tốt hơn khi cam kết khối lượng vận chuyển tối thiểu hàng tháng hoặc hàng năm.
-
Hợp đồng dài hạn giúp doanh nghiệp tránh biến động chi phí do giá nhiên liệu và các yếu tố thị trường bất ổn.
Công ty CPTM xuất nhập khẩu VHS đã thành công khi ký kết các hợp đồng vận tải chiến lược 2-3 năm với đối tác lớn, nhờ đó tiết kiệm tới 18% chi phí vận chuyển trong năm 2024.
Tận dụng đấu thầu logistics
-
Tổ chức các đợt đấu thầu dịch vụ vận tải, kho bãi định kỳ để luôn chọn được nhà cung cấp giá cạnh tranh nhất.
-
So sánh chi phí toàn diện (TCO – Total Cost of Ownership) thay vì chỉ so sánh giá đơn vị, giúp tránh phát sinh chi phí ẩn sau này.
Đây là phương pháp đã giúp nhiều doanh nghiệp lớn trên thế giới tiết kiệm trung bình 10-15% ngân sách logistics mỗi năm.
XEM THÊM: Hệ thống quản lý kho hàng WMS là gì?
Tăng cường đào tạo nhân sự logistics nội bộ
Nhân sự chuyên môn cao đóng vai trò thiết yếu trong việc vận hành chuỗi cung ứng hiệu quả và tiết kiệm chi phí.
Tổ chức các khóa huấn luyện định kỳ
-
Đào tạo nhân viên các kỹ năng lập kế hoạch vận chuyển, tối ưu kho bãi, sử dụng phần mềm quản lý logistics.
-
Cập nhật kiến thức mới về luật vận tải, hải quan và thương mại quốc tế để giảm thiểu rủi ro phát sinh chi phí phạt và lưu kho.
Theo thống kê của APICS (Association for Supply Chain Management), doanh nghiệp đầu tư vào đào tạo logistics chuyên sâu có thể nâng hiệu quả vận hành lên 20% chỉ sau 12 tháng.
Xây dựng đội ngũ chuyên trách tối ưu chi phí
-
Thành lập bộ phận chuyên phân tích chi phí logistics và đề xuất cải tiến định kỳ.
-
Áp dụng các chỉ số đo lường hiệu suất (KPI) rõ ràng như chi phí logistics trên doanh thu, tỷ lệ vận chuyển đúng hạn, chi phí tồn kho.
Công ty CPTM xuất nhập khẩu VHS đã triển khai thành công mô hình này từ đầu năm 2025, tạo ra hệ thống giám sát chi phí logistics chặt chẽ, từ đó đạt mục tiêu giảm 12% tổng chi phí logistics trong quý I.
Tận dụng dịch vụ logistics thuê ngoài (3PL) hợp lý
Trong một số trường hợp, việc sử dụng dịch vụ logistics thuê ngoài (Third-Party Logistics – 3PL) là cách giảm chi phí logistics đáng kể.
Khi nào nên chọn 3PL?
-
Khi doanh nghiệp không có thế mạnh quản lý vận tải hoặc kho bãi.
-
Khi khối lượng vận chuyển biến động lớn, khó dự báo chính xác.
-
Khi cần mở rộng nhanh sang các thị trường mới mà chưa có cơ sở hạ tầng logistics.
Theo khảo sát năm 2024 của Armstrong & Associates, doanh nghiệp sử dụng dịch vụ 3PL trung bình tiết kiệm được 13% chi phí vận hành logistics so với tự quản lý.
Lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ 3PL uy tín
-
Ưu tiên đơn vị có kinh nghiệm chuyên sâu trong ngành nghề, khu vực thị trường mục tiêu.
-
Đánh giá kỹ năng lực công nghệ, mạng lưới kho bãi và khả năng báo cáo minh bạch chi tiết.
Công ty CPTM xuất nhập khẩu VHS hiện đang hợp tác với các đối tác 3PL hàng đầu tại Việt Nam và quốc tế, nhờ đó linh hoạt hơn trong vận chuyển hàng hóa đa quốc gia và giảm thiểu chi phí cố định đầu tư hạ tầng logistics riêng.
Câu hỏi liên quan đến cách giảm chi phí logistics và giải đáp
Làm thế nào để đánh giá hiệu quả của các giải pháp giảm chi phí logistics?
-
Doanh nghiệp nên xây dựng hệ thống KPI rõ ràng như tỷ lệ chi phí logistics trên doanh thu, chi phí vận tải trên mỗi đơn hàng, tỷ lệ tồn kho trung bình. So sánh các chỉ số này trước và sau khi áp dụng giải pháp để đánh giá hiệu quả.
Giảm chi phí logistics có ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ khách hàng không?
-
Nếu thực hiện đúng cách, việc giảm chi phí logistics không làm giảm chất lượng dịch vụ mà còn cải thiện tốc độ giao hàng và độ chính xác. Tuy nhiên, doanh nghiệp cần tránh cắt giảm chi phí một cách cực đoan dẫn đến giao hàng chậm trễ hoặc mất mát hàng hóa.
Doanh nghiệp nhỏ có nên đầu tư vào công nghệ logistics ngay từ đầu?
-
Có. Ngay cả doanh nghiệp nhỏ cũng nên áp dụng các giải pháp công nghệ cơ bản như phần mềm quản lý kho, phần mềm quản lý vận tải để tối ưu vận hành và tiết kiệm chi phí lâu dài.
XEM THÊM:
Các Nội Dung Đáng Quan Tâm
